مرکز مشاوره تخصصی و کلینیک روانشناسی

در زندگی، روابط ما می‌توانند منبع شادی و همچنین منبع چالش و ناراحتی باشند. برخی از ما ممکن است در روابط ناسالمی باقی بمانیم که نه تنها به ما آسیب می‌زند بلکه کیفیت زندگی‌امان را نیز کاهش می‌دهد. اما چرا با وجود آگاهی از این مشکلات، در این روابط می‌مانیم؟ این مقاله به بررسی علل و عواملی می‌پردازد که باعث می‌شود افراد در روابط ناسالم باقی بمانند و راهکارهایی برای خروج از این وضعیت ارائه می‌دهد.

 

 

درک روابط ناسالم

 

در زندگی روزمره، بسیاری از ما ممکن است در روابط ناسالمی باقی بمانیم که به دلایل مختلفی از جمله ترس از تنهایی، وابستگی عاطفی، یا حتی امید به تغییر طرف مقابل به وجود می‌آید. این روابط معمولاً با نشانه‌هایی همچون عدم اعتماد، کنترل‌گری و عدم احترام متقابل همراه هستند. همچنین، انتظارات اجتماعی و تأثیرات خانوادگی نیز می‌توانند نقش مهمی در ماندن ما در چنین روابطی ایفا کنند. دکتر ازدواج می گوید احساس بی‌ارزشی و کمبود عزت نفس در افراد ممکن است آن‌ها را قانع کند که شایستگی یک رابطه سالم را ندارند، به همین دلیل در شرایط ناسالم باقی می‌مانند. در نهایت، شناسایی مشکلات، جستجوی حمایت از اطرافیان و حتی کمک حرفه‌ای می‌تواند راهکارهایی مؤثر برای خروج از این چرخه‌های آسیب‌زا باشد.

 

تعریف روابط ناسالم

 

یک رابطه ناسالم به رابطه‌ای اطلاق می‌شود که در آن احساسات منفی، تنش و عدم احترام وجود دارد. این روابط می‌توانند شامل مواردی مانند خشونت عاطفی، فیزیکی، یا روانی باشند. در این نوع روابط، یکی از طرفین ممکن است دیگران را کنترل کند یا نیازهای عاطفی شریک زندگی‌اش را نادیده بگیرد.

 

نشانه‌های رایج یک رابطه ناسالم

 

تشخیص یک رابطه ناسالم می‌تواند دشوار باشد. اما برخی نشانه‌های کلیدی شامل موارد زیر است:

 

   •           عدم اعتماد: احساس عدم امنیت و ترس از خیانت.

   •           کنترل‌گری: یکی از طرفین بر دیگران تسلط دارد و اجازه نمی‌دهد که فرد دیگری خود را ابراز کند.

   •           نادیده گرفتن احساسات: احساسات یکی از طرفین نادیده گرفته می‌شود و او به راحتی نمی‌تواند خود را بیان کند.

 

عوامل روانی موثر

 

ترس از تنهایی

 

یکی از بزرگ‌ترین دلایلی که افراد در روابط ناسالم می‌مانند، ترس از تنهایی است. مشاور خانواده تاکید دارد بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند در یک رابطه آسیب‌زا باقی بمانند تا اینکه به تنهایی روبرو شوند. این ترس می‌تواند به احساس تنهایی و افسردگی منجر شود.

 

کمبود عزت نفس

 

افرادی که در روابط ناسالم می‌مانند، اغلب احساس می‌کنند که شایستگی یک رابطه سالم را ندارند. این کمبود عزت نفس می‌تواند ناشی از تجربیات گذشته، انتقادات مکرر یا فقدان حمایت عاطفی باشد. بنابراین، آن‌ها ممکن است به این باور برسند که تنها گزینه‌شان باقی ماندن در یک رابطه نامناسب است.

 

سبک‌های وابستگی

 

سبک‌های وابستگی نیز نقش مهمی در ماندن در روابط ناسالم ایفا می‌کنند. افرادی که وابستگی ناایمن دارند، ممکن است در روابطی باقی بمانند که در آن‌ها احساس عدم امنیت و ناراحتی می‌کنند، زیرا به دنبال تأیید و محبت از شریک زندگی خود هستند.

 

تأثیرات اجتماعی و فرهنگی

 

انتظارات اجتماعی

 

انتظارات اجتماعی می‌توانند فشار زیادی به افراد وارد کنند. مشاور خانواده می گوید برخی از افراد ممکن است به دلیل ترس از قضاوت یا انتقاد جامعه، در روابط ناسالم باقی بمانند. به عبارت دیگر، آن‌ها احساس می‌کنند که باید به یک استاندارد اجتماعی خاص پایبند باشند، حتی اگر این به قیمت سلامت عاطفی‌شان تمام شود.

 

دینامیک‌های خانوادگی

 

خانواده‌ها می‌توانند نقش مهمی در شکل‌گیری دیدگاه‌های ما نسبت به روابط ایفا کنند. اگر کسی در خانواده‌اش شاهد روابط ناسالم بوده باشد، ممکن است تصور کند که این نوع روابط طبیعی است و هیچ راهی برای بهبود آن وجود ندارد. این نگرش می‌تواند به راحتی به نسل‌های بعدی منتقل شود.

 

چرخه امید و پشیمانی

 

امید به تغییر

 

بسیاری از افراد در روابط ناسالم خود به دنبال تغییر می‌گردند. آن‌ها امیدوارند که شریک زندگی‌شان روزی تغییر کند و رفتارهای آسیب‌زا را کنار بگذارد. این امید می‌تواند باعث شود که فرد برای مدت طولانی در یک رابطه ناسالم باقی بماند.

 

پشیمانی از ترک

 

ترس از نادیده گرفتن تلاش‌ها و زمان‌هایی که صرف رابطه شده، می‌تواند مانع از ترک آن شود. احساس پشیمانی و عدم قطعیت در مورد آینده ممکن است باعث بماندن ما در این روابط شود. این احساسات معمولاً با یک نوع وابستگی به طرف مقابل ترکیب می‌شود که باعث می‌شود افراد در این وضعیت باقی بمانند.

 

مکانیسم‌های مقابله‌ای

 

توجیه رفتارها

 

توجیه کردن رفتارهای منفی شریک زندگی یکی از مکانیسم‌های مقابله‌ای رایج است. از منظر دکتر ازدواج این مکانیسم به ما اجازه می‌دهد که از واقعیت‌های ناخوشایند دوری کنیم. به خود می‌گوییم که ممکن است رفتارهای منفی شریک زندگی به دلیل فشارهای زندگی یا مشکلات شخصی او باشد و بنابراین، ما خود را متقاعد می‌کنیم که وضعیت بهتر خواهد شد.

 

وابستگی عاطفی

 

وابستگی عاطفی می‌تواند به دلایل مختلفی چون وابستگی مالی یا عاطفی به شریک زندگی منجر شود. دکتر ازدواج نشان می دهد این وابستگی می‌تواند افراد را از ترک رابطه منصرف کند. در واقع، این وابستگی می‌تواند به ایجاد نوعی تسلط و کنترل بر فرد منجر شود که خروج از آن را دشوار می‌سازد.

 

چگونه می‌توانیم از روابط ناسالم خارج شویم؟

 

شناسایی مشکل

 

اولین قدم برای رهایی از یک رابطه ناسالم، شناسایی مشکل است. آیا شما واقعا خوشحالید؟ آیا احساس امنیت و احترام می‌کنید؟ اگر پاسخ شما به این سوالات منفی است، زمان آن رسیده است که به فکر تغییر باشید.

 

ایجاد یک سیستم حمایتی

 

ایجاد یک سیستم حمایتی قوی می‌تواند به شما در فرآیند ترک رابطه کمک کند. دوستان و خانواده می‌توانند در این مسیر نقش مهمی ایفا کنند. آن‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا به نقاط قوت خود توجه کنید و به شما انگیزه دهند تا از این روابط خارج شوید.

 

جستجوی کمک حرفه‌ای

 

در برخی موارد، مشاوره می‌تواند بسیار مفید باشد. یک متخصص می‌تواند به شما کمک کند تا الگوهای رفتاری خود را شناسایی کرده و راهکارهایی برای بهبود وضعیت ارائه دهد. مشاوره می‌تواند به شما کمک کند تا ابزارهای لازم برای مدیریت احساسات و بهبود عزت نفس را پیدا کنید.

 

نتیجه‌گیری

 

ماندن در روابط ناسالم می‌تواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد، از جمله ترس از تنهایی، کمبود اعتماد به نفس و تأثیرات اجتماعی. اما مهم است که به خودتان ارزش قائل باشید و بدانید که شایسته یک رابطه سالم و محترمانه هستید. با شناخت مشکلات و پیدا کردن حمایت، می‌توانید از این چرخه خارج شوید و به زندگی بهتری دست یابید.